Episodes
Wednesday Dec 04, 2024
Yeni Dünya Düzeni, Bir Soğuk Savaşa Daha izin Vermiyor
Wednesday Dec 04, 2024
Wednesday Dec 04, 2024
Bugün dünyanın gergin olması, bitmeyen bir hesaplaşmanın sonucu. Soğuk savaş biterken tıpkı 1. Dünya Savaşında olduğu gibi gelecekte nasıl bir dünya düzeni olacağı çok düşünülmedi. Batı, soğuk savaştan sonra her şeyin sahibiymiş gibi davrandı. Oysa Rusya, gerekenden daha fazla toprak kaybettiğini düşünüyor. Bu yüzden Ukrayna'da hak iddia ediyor. Çin, dünya liderliğine oynuyor ve olacak gibi de duruyor. Tabi ki bu durum bir düzeltmeye doğru gidiyor. Ancak daha tehlikeli olan, nükleer silah kullanma seçeneğinin masada tutulması.
Soğuk savaşta bugünkünden daha fazla nükleer başlık vardı. Ancak o dönem sağduyu hakimdi. Bugün dünya, bir soğuk savaştaki sağduyudan yoksun. Bu podcastte bugüne nasıl geldiğimizi ve bir soğuk savaşın daha mümkün olmadığını anlatmaya çalıştım.
Sunday Dec 01, 2024
Nil: Ezelden Ebediyete Akan Nehir
Sunday Dec 01, 2024
Sunday Dec 01, 2024
Dünyaya yön veren kadim uygarlıkların temelinde kadim nehirler vardır. Bunların arasında Nil'in özel bir yeri var. Nil Nehri, dünyanın en eski medeniyetlerinden Mısır'a yaşam kaynağı olmaya devam ediyor. Sadece Mısır değil, Afrika'nın kuzeydoğusu onunla hayat buluyor. Kaynağının belirsizliği, çöl ikliminde hiç yağmur almadan varlığını sürdürmesi ve güneyden kuzeye akması, onu diğerlerine göre daha gizemli yapan taraflar.
Onun gizemi, yarattığı Mısır'a da sirayet ediyor. Mısır'dan bahsederken aklın izah edemediği yerleri mistik güçlerle dolduruyoruz. Firavunların kendilerini tanrı olarak görüp, devasa piramitleri inşa etmeleri, Hz. Musa'nın Kızıldeniz'i yarma gibi mucizelerle dolu bir tarih yazması, bu düşünceyi güçlendiriyor.
Nil'in yarattığı Mısır Medeniyeti artık yok. Bizler onun bıraktığı mirasın konforunu yaşıyoruz ama onu bir medeniyet yapan Nil hâlâ var ve çevresine yaşam vermeye devam ediyor.
Nil’in kaynağının gizemini, Antik Yunan üzerindeki etkisini ve neden kutsal sayıldığını öğrenmek için yazımı okuyabilir ya da podcastten yazımı dinleyebilirsiniz.
Sunday Nov 24, 2024
Kozmik Yalnızlık: Fermi Paradoksu ve Dünya Dışı Yaşam Arayışı
Sunday Nov 24, 2024
Sunday Nov 24, 2024
Sonsuz evrende yalnız olma ihtimalimiz var mı? Enrico Fermi, herkesin nerede olduğunu sormadan önce de insanoğlu evrende başka yaşam olduğunu her zaman merak etmiştir.
Evrende bu kadar çok maddenin olmasının yaşam açısından bir anlamı var. Yaşam, uzayın boşluğunda ortaya çıkmaz. Tutunabilmesi için bir gezegene ihtiyacı vardır. Peki bu kadar çok gezegenin olduğu bir yapıda bu sessizlik neden?
Evrenin sadece bizim bulunduğumuz bölgesinde trilyonlarca gezegen ve yıldız varken bizim dışımızda hiç yaşama rastlamayışımız bir paradoks. Ancak dünya dışı yaşam bulma arzusu da bizim için engellenemez bir tutku..
Bunu açıklamaya çalışan hipotezleri, insanlığın dünya dışı yaşam bulma çabalarını ayrıca Monolog'da okuyabilirsiniz. Bunun yanında bir gün uzaylılarla karşılaşmak umuduyla, uzayda belki de milyarlarca yıl seyahat edecek uydulara monte edilmiş mesajların içeriğine de ulaşabilirsiniz.
Sunday Nov 17, 2024
Kadın Oyuncular Neden Daha Az Kazanıyor?
Sunday Nov 17, 2024
Sunday Nov 17, 2024
Kadınların sesi artık daha çok çıkıyor ve ekonomik hayattan daha fazla pay alıyorlar ama yine de gidecek daha uzun bir yol var. Mesela erkeklerle aynı işi yapan kadınlar hâlâ aynı ücreti alamıyor.
Kadın ve erkek arasındaki ücret eşitsizliği her zaman vardı ama ben bu durumun belli sektörlerle sınırlı olduğunu düşünürdüm. Mesela sinema sektöründe böyle bir ayrımın olacağı hiç aklıma gelmezdi.
Kadınların erkekler kadar pazarlık edemedikleri söylense de bu işi profesyonel menajerler vasıtasıyla yürüttükleri için bunun böyle olamayacağını tahmin ediyordum. Ancak durumun diğer sektörlerden çok da farklı olmadığını anladım. Bu sebeple ben de bu hafta bu konuya değinmek istedim.
Hollywood'un belirleyici etkisi bize küresel bir perspektif sunabileceği için konuyu örneklerle onun üzerinden anlatmaya çalıştım. Böylece, diğer sinema endüstrilerinin de karşılaştığı benzer zorlukları daha iyi anlayabileceğimizi düşünüyorum.
Ayrıca podastte ücret eşitsizliğini bitiren ülkelerin bunu nasıl başardığını dinleyebilirsiniz.
Daha fazlası için 'u ziyaret edebilir ve podcasti dinleyebilirsiniz.
Wednesday Nov 13, 2024
Kapitalizm ve onu korkutan yeni dijital düzen
Wednesday Nov 13, 2024
Wednesday Nov 13, 2024
Bugün dijital devrimle hepimiz dönüşüyoruz. Bu dönüşümden her kurum olduğu kadar yaşadığımız iktisadi düzen de etkileniyor. Bir zamanlar her şey kapitalizmin planladığı şekilde gerçekleşirken sanki o da teknoloji devrimiyle biraz seyirci durumuna düşüyor. Yarattığı dijital dünya onun kontrolünden çıkıyor. Algoritmalar onun yerine karar vermeye başlıyor. Peki bu yeni düzende kapitalizmin yeri ne olacak? Cevabı Zihinkarmaşası ve 'da
Sunday Nov 10, 2024
Yalnızlık: İnsan Algısının Yarattığı Yapay Korku
Sunday Nov 10, 2024
Sunday Nov 10, 2024
Çoğu insanı tedirgin eden korkuların başında yalnızlık gelir. En büyük korkularımızdan biridir yalnızlık çünkü insanlar onu içine düştükleri bir lanet gibi görür.
Oysa bizim hastalık olarak gördüğümüz yalnızlığımızı o duruma bizler getiriyoruz. Biraz kendimizi yakından incelediğimizde doğamızın büyük kısmını yalnızlığımızın oluşturduğunu görüyoruz. Sonu yalnızlık olan bir hayata doğarız mesela..
Peki doğamızın bir parçasıysa yalnızlığı neden bu kadar tehlikeli buluyoruz? Bunun sebebi, yalnızlığın doğasını kavrayamayışımız olabilir.
Yalnızlıktan kurtulmak diye bir şey var mıdır? Yaşamı tanımak ile yalnızlık arasında nasıl bir ilişki var?
Hepsi Monolog’da ve Zihin Karmaşasında..
Saturday Nov 02, 2024
Yaşam, En Değerli Şey
Saturday Nov 02, 2024
Saturday Nov 02, 2024
Yaşamın gizemi onun karmaşıklığında yatar. Her yeni keşif, evrenin ve kendi varlığımızın ne kadar büyük bir mucize olduğunu gözler önüne serer.
Yaşam basitçe yaşamaktır. Nefes almak, hareket etmektir. Bu eşsiz bir deneyimdir. Peki hayatı basitçe yaşayıp mutlu olmak varken neden basit bir şeyi başaramıyoruz? Herhalde kendimiz için belirlediğimiz her hedef bizi tuzağa sürüklüyor. Hedeflerimiz, bakış açımızı daraltan bir psikoloji yaratıyor. Belki bu bize bir kimlik kazandırıyor ve bizi değerli yapıyor ama özgürlüğümüzü de elimizden alıyor.
Yaşamı anlamak bizim gibi sınırlı varlıklar için imkansızdır. Milyonlarca yıllık ömrümüz de olsa kozmozun sonsuzluğunda barınan yaşamı yine de anlayamayız.
Saturday Oct 26, 2024
Başarı: Tekrar mı Devrim mi?
Saturday Oct 26, 2024
Saturday Oct 26, 2024
Toplumun onayını alarak elde edilen başarılar tekrara düşer, ancak bireyin tutkuları bu sınırları aşar.
İnsanlar öldükten sonra da hatırlanmak ister. Bu sebeple kendi kurallarını yazan bireyler, toplumsal kalıpların dışına çıkma cesareti göstererek iz bırakırlar.
Başarmak, kendini üreten bir kavram. Her başarı hikayesinin odağında insan olduğu için farklı bakış açıları yakalıyoruz. Başarılı insanların hayalleri başka insanlara ilham veriyor.
Steve Jobs, Einstein ve Büyük İskender gibi hayalperestlerin hayalleri bu dünyayı besledi. Onların tutkuları yeni hayallerin oluşmasını sağladı ve dünya kendini yeniledi.
İyi bir ebeveyn ya da kariyer sahibi olup toplumun tekrarına katkı sunabilir ya da bir devrim yaratarak dünyayı yenileyebilirsiniz. Daha fazlası için podcasti dinleyin..
Neden Buradayız?
Sahip olduğumuz değerler değişiyor ve yenilerini kazanıyoruz. Mesela yapay zeka diye hayatımıza yeni bir kavram giriyor. Felsefeden matematiğe, cinsiyetten iklime kadar tüm alanlarda yapay zekaya bir başlık açıyoruz.
Bizi diğer canlılardan farklı kılan özellik çevreyi kendimize göre değiştirebilmemiz. Bunu da ateşten tekerleğe, sabandan buhar makinesine kadar ürettiğimiz teknolojilerle başardık. Aynı şeyi bugün yapay zekayla yapıyoruz.
Teknoloji çağı, eski dönemi kapatıp hepimize yeni bir başlangıç yapma fırsatı sunuyor. Dünyanın yakıcı sorunlarına yeni teknolojik araçlarla çözümler üretebiliyoruz. Mesela kadınlar, teknolojideki gelişmelerin sonucunda ortaya çıkan fırsatları değerlendiriyor. Cinsiyet ayrımcılığı, yavaş yavaş sorun olmaktan çıkıyor. Öte yandan iklim sorunu, yapay zeka teknolojileriyle şiddetini azaltıyor. Verinin yönettiği dünyada hepimiz birbirimize daha sıkı bağlanıyoruz. Her şeyin hızla değiştiği böyle bir dünyada yeni bir kültür ve ortak bir tarih yaratıyoruz. Ancak her dönüşümde olduğu gibi, her şey birbirine yaklaştıkça zihnimiz her zamankinden daha fazla konuşuyor.
Birçok sorun çözülürken, yeni dönem yeni sorunlarla beraber geliyor. Makine zekasının arttığı, süper zekaya doğru, öngöremediğimiz bir dünyaya adım atıyoruz. Teknolojinin hızı, bizi ufku belirsiz yeni bir dünyayla tanıştırıyor. İnsanlık yeniden doğuyor dersek herhalde yanılmayız.
Son çeyrek yüzyılda yarattığımız bilgi, neredeyse tüm insanlık tarihinde yarattığımızdan daha fazla. Böyle bir bilgi bombardımanı altında zihin dünyamız değişiyor. Saniyede binlerce algı uyandıran böyle bir çevrede zihin karmaşası yaşamamız çok normal. Böyle bir kaosta da söyleyecek bir şeylerimiz olmalı. Zihin Karmaşasında bunları konuşuyoruz. Bizi yakından ilgilendiren sorunlar hakkında farklı bir bakış açısı yakalamaya çalışıyoruz. Bize değer katacak yeni fikirler yaratma çabasındayız. Her şeyin belirsiz olduğu bir zamanda, gözümüz kapalı el yordamıyla ilerlerken birbirimize gerçekten çok ihtiyacımız var.
Zihin Karmaşası'nda paylaştıklarımızı, www.monologblg.com adresinden de takip edebilirsiniz.